کد مطلب:90267 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:222

کتاب تشریع و تکوین











شایان ذكر است كه غرض، از خلقت آدمیان و جنیان، در كتاب تشریع (قرآن كریم) شناخت و عرفان به مقام پروردگار، در راستای عبادت و بندگی است، تا بدین وسیله از نقص به كمال روآورده، به بساط قرب الهی راه یابند. بدین جهت دنیا جایگاه به فعلیت رساندن استعدادات و قابلیتهاست، تا هر كس و هر چیز، با تلاش و فعالیت مستمر و خستگی ناپذیر خود از قوه به فعلیت و از فقدان به وجدان، ارتقاء یابد. در این بین وجود پربركت پیامبران و سفیران بزرگ الهی، نقش وساطت در فیض دارند و تكالیف محوله را انجام داده، در شان یلی الربی از مبدا فیض، فیوضات را گرفته و با جلوه ی یلی الخلقی، صورتهای تهی از نقش معرفت و كمال را، به علوم كتاب الهی، نقش فضیلت و تكامل بخشیده، از لیس به ایس برسانند.


ابر باد مه خورشید فلك در كارند
تا تو نانی به كف آری و به غفلت نخوری

[صفحه 72]

همه از بهر تو سرگشته و فرمانبردار
شرط انصاف نباشد كه تو فرمان نبری


به هر حال هر موجودی، مظهر یك صفت از صفات حقتعالی است، ولی انسان مانند اسم جلاله (الله) كه مستجمع جمیع صفات و اسماء حسنی است، مظهر همه ی صفات می باشد چرا كه خداوند سبحان، هر چیزی برای جهتی و بروز صفتی از صفات. خلق كرده است. فلك، مظهر دائم است، ملك، مظهر سبوح قدوس، خورشید، مظهر اسم نور، آب، نماینده ی اسم محیی خداست كه زنده كننده است، زمین، مظهر امین است، همچنین انسان، مظهر جمیع اسماء و صفات است كه در شان او: «و علم آدم الاسماء كلها ثم عرضهم علی الملائكه.» نازل شده است.

آری در آزمایش و امتحان آدمیان و فرشتگان كه خداوند فرمود: «انی جاعل فی الارض خلیفه.» آدمیان با دریافت افتخار «فلما انبئهم باسمائهم» در مسیر فضیلت و برتری به «لقد كرمنا بنی آدم...» نایل گردیدند و امتیاز «خلقت الاشیاء لاجلك و خلقتك لاجلی.» به خود اختصاص دادند.

كوتاه سخن آنكه در طی نعمت خلقت و پس از آن، هدایت كه فرمود: «قال ربنا الذی اعطی كل شی ء خلقه ثم هدی.» و اینكه لازمه ی خلقت هر وجود خاص، ارائه ی مطلوب یا ایصال به مطلوب كه مفهوم هدایت است می باشد، به این معنا كه خداوند، رابطه ی بین وجود شی ء و مدارج كمال آن ایجاد نموده. انسان كه یكی از مصادیق شی ء (وجود خاص) است، به هدایت تكوین و هدایت تشریع كه هر دو لازمه ی رسیدن او، به

[صفحه 73]

كمال مطلوب اوست، امتیاز یافته است، با این توضیح كه آدمیان با اختیار و اراده ی خویش و با پشتوانه ی عقل كه امانت الهی است، در وصول به كمال مطلوب، تا: «دنی فتدلی فكان قاب قوسین او ادنی» (بنابر احتمالی) پیش می روند.

[صفحه 74]


صفحه 72، 73، 74.